Evet Diyorsanız Tacize Girer

Birkaç yıl önce katıldığımız Çocuk İhmal ve İstismarını Önleme Kongresinde o güne kadar üzerinde düşünmediğimizi fark ettiğimiz bir aydınlanma yaşamıştık.

Sunum yapan kisi bize sunu sormuştu: 

Bir bebek/ çocuk gördüğünüzde hemen dokunarak(yanaklarını sıkmak,başını okşamak vb.)  seviyorsunuz değil mi? 

Herkesten gelen cevap : Evet !

Birinin bebek/çocuk olduğu için tercihini size söyleyemiyor olması size ona dokunabilme hakkını vermez!

Hemen empati yaptık, evet biz de istemezdik her önümüze gelenin yanağımızı sıkıp "ay ne tatlısın" demesini.

Son günlerde yaşadığımız acı kayıplar yine/yeniden herkesi çok üzdü, Özgecan ile tüm kadınların bu konudaki hassasiyeti bir kez daha ve ilk kez bu denli yüksek tını ile vurgulandı...Hatta onun için "Kadınların Gezisi" dendi, doğruydu. 

Sosyal medyada anneler çocuklarına şöyle yapsın böyle yapsınları okuduk, uzmanlar görüş bildirdi sosyolojik baktık, fizyolojik baktık, kriminolojik baktık, psikolojik baktık ve şiddet olgusunu kendi çapımızda değerlendirdik.

Bir adli sistem çalışanı olarak bu tür olayların çok azının medyaya yansıdığına ve aslında çok daha insanlık dışı olayların/tacizlerin/saldırıların yaşandığına maalesef yakından tanığım, hep başkasının başına geleceği düşünülen olaylar aslında çok yakınımızda oluyor. 

Geçtiğimiz haftalarda okuduğum bir yazıyı** burada paylaşmak istedim, Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı tacize sandığımızdan ne kadar fazla maruz kaldığımızı vurgulamış, peki siz ne kadar taciz mağdurusunuz ve  taciz uygulayıp uygulamadığınızın farkında mısınız?

"Evet Diyorsanız Tacize Girer
Şiddet gören kadınlara yönelik çalışmalarıyla tanınan Mor Çatı Vakfı'nın katkısı ile hazırladığımız testteki bu maddeler, karşı taraf hoşnutsuzluk hissettiği anda "cinsel taciz" olarak değerlendiriliyor. Gündelik hayatta bu sorulara "Evet" yanıtını veriyorsanız hareketlerinize dikkat edin. Zira yaptığınız "taciz"e giriyor.

• Cinsellik çağrıştıran öyküler anlatıyor musunuz?
• Kaba, cinsel yorumlar yapıyor musunuz?
• Cinsellik içeren yorumlar yapıyor musunuz?
• Zorlama olduğu belli, açık şekilde cinsellik içeren sorular soruyor musunuz?
• Bir kişi reddetse bile sıklıkla, buluşma teklifinde bulunuyor musunuz? ya da cinsel birliktelik teklifi yapıyor musunuz?
• Bir kişinin karşısında, dokunma, okşama, sıvazlama ve benzeri hareketleri yapıyor musunuz?
• Karşı taraftan teklif gelmeden boyun, omuz masajı yapıyor musunuz?
• Bir kadının göğsüne ya da bir erkeğin kalçasına uzun uzun bakıyor musunuz?
• Bir kişinin cinsel yaşamıyla ilgili söylenti yayıyor, dedikodu yapıyor musunuz?
• Or....u, f....şe gibi lakaplar takıyor musunuz?
• Seks ya da kadın/erkek ile ilgili sıkça şaka yapıyor musunuz?
• Herkesçe görülebilecek şekilde, cinsellik içeren resim, takvim, karikatür gibi görsel objeler sergiliyor musunuz?
• Birini takip ediyor musunuz?
• İş arkadaşlarınızla pornografik, uygunsuz video-resim ya da notlar paylaşıyor musunuz?
• Birisine bakarken ya da o kişi geçerken ona yönelik ıslık çalıyor musunuz?
• Birisine yönelimi ve cinsel geçmişiyle ilgili sorular soruyor musunuz?

Partnerinize yapsanız bir taciz olan hareketler:

• Partnerinin cinselliğini aşağılamak, bedeniyle, görünüşüyle dalga geçmek, kontrol edici davranışlar sergilemek
• "İstemiyorum" dediği halde cinsel temasa devam etmek
• "Sen benim kız arkadaşım/karımsın, cinsel yönden beni tatmin etmezsen ben de başka kadınlarla birlikte olmak zorunda kalırım" gibi tehditlerde bulunmak
• Gün içinde sürekli mesajla ya da telefonla nerede ve kimlerle olduğunu sormak
• Facebook arkadaş listesini kontrol etmek, bazı kişileri arkadaşlıktan çıkarmasını istemek
• Çıplak fotoğraflarını çekmek veya çekmekle tehdit etmek, gizli kamera ile kayıt almak, bu kayıtları internet üzerinden yaymak
• Sosyal medya, telefon, mail şifrelerini istemek
• Sürekli daha akıllı olduğunu söylemek
• Neyin doğru neyin yanlış olduğunu söylemek
• Başka kadınların ondan daha akıllı, güzel, becerikli vs. olduğunu söylemek"

Maddeleri gözden geçirdiğimde -henüz yetişkinliğe gelmeden- özellikle bazılarına ergenlik döneminde ne kadar sık rastlandığını fark ettim. Bu dönemde nedensellik, ilişki kurma, bellek, planlama, duygusal düzenleme ve dürtü kontrolü gibi yürütücü işlevler henüz olgunlaşmaz ve ergen bir eyleme sonunu düşünmeden kalkışabilir. Ergenlerin flört arayışı ve romantik ilişki kurma eğilimi ile birlikte olmak istediği kişiyi "elde etme" ve "elinde tutma" amacı ile yaptıklarının aslında birer taciz eylemi olduğunu görebiliyor musunuz?

Yine maalesef tanığım ki, ergenler de birbirlerine karşı çok acımasızlar...

Başa dönersem, insanın insana saygı duymasını öğretmek sadece kadınlara/annelere verilen bir görev değildir. Aile ve sosyal çevre o bebeğe/çocuğa izin verdiği ölçüde dokunarak saygı gösterip kişiye/bedene saygı duymanın öneminin temellerini atabilir. Mesela özellikle toplu taşımalarda gel otur kucağıma amcaları/teyzeleri bu ısrardan vazgeçebilir. Mikro düzeyde yaptığınız bir müdahale yıllar içinde makro düzeye ulaşacaktır.


** 22/02/2015 tarihli Hürriyet gazetesi Pazar eki